Portaerak, pentsamenduak, sentimenduak

1. Emozionatzen garenean

Jarreretan, pentsamenduek, sentimenduek eta ekintzek lotura zuzena dute haien artean. 

Emozioek eragin zuzena dute jokabideetan; horregatik, garrantzitsua da horretaz jabetzea eta norberak jakitea dituen jokabideetan zein emoziok agintzen duten.

Gerta daiteke emozio batek pertsona bat gauza bat egitera eramatea eta beste pertsona batek, berriz, emozio berarekin beste gauza ezberdin bat egitea.

 

Jarduera hau egin baino lehen, komeni da  ariketa egitea, gelan giro lasaia egon dadin eta ikasleek horrelako ariketak egiteko ohitura har dezaten.

HELBURUA

  • Egoera deserosoetan jokatzeko modu ezberdinak egon daitezkeela jakitea modu horiek bereiztea.

  • Komunikatzeko modu asertiboa balioestea.

GARAPENA

Ikasleek, bakarka, “Imanol eta Xabier” eranskina irakurriko dute eta bertan dauden galderei erantzungo diete.

Ondoren, binaka jarriko dira (ahal bada neska eta mutila) eta egindakoa elkarri irakurriko diote, entzute aktiboa baliatuz. Azalduko zaie ondo zertan datzan jarduera honetan entzute aktiboa izatea. Entzuten duenak ezin izango du hitz egin. Entzun, besterik ez du egingo. Ezin izango du ezer adierazi, ez hitzez, ezta hitzik gabeko hizkuntzaz ere.


Gela prestatuta egongo da. Horman honelako Din A3 orriak jarriko dira.


Ondoren, ikasleek, lauko taldetan banatuta, “Emozioak” eranskina osatuko dute. Oraingoan, taldeak sexuaren arabera bereiziak osatuko dira. Nesken taldeak eta mutilen taldeak.

Ariketa honek bi fase izango ditu:

  1. Lehenengoan, ikasle batek bukatu gabeko 1. esaldia irakurriko du, adibidez, “Haserretzen naizenean… “ eta bere ondokoak esaldia osatuko du; ondoren, horren ondokoak, eta, hala, esaldia irakurri duenaren txanda izan arte. Oraingoan entzun besterik ez dute egin behar.

  2. Bigarrenean, osatutako esaldien artean zein diren errespetuzko jokabideak adierazi behar dute. Ariketa egiteko, arkatzak erdira egitura kooperatiboa erabiliko da. “Emozioak” orria izango dute taldean eta denok arkatza eskuan. Taldeko ikasle batek bukatu gabeko esaldi bat irakurriko du eta taldekideek iritzia emango dute. Batek parte hartu nahi duenean, arkatza mahai erdian utzi beharko du. Arkatza hor dagoen bitartean, ezin izango du beste inork hitz egin. Bukatzen duenean, arkatza hartu, eta beste bati hitz egiteko txanda emango dio; denok emango dute beren iritzia. Adostea da helburua.

Horrela, esaldi guztiekin egingo dute. adostutakoa soilik jasoko du beste ikasle batek orri batean, eta horman daudenen artean dagokion folioan itsatsiko du; adibidez, “Haserretzen naizenean …” hasierarekin osatutako esaldien artean aukeratutakoa horman Haserrea izenburuko folioan itsatsiko dute.

Bukatzeko, eta talde handiak kontuan izanik helburua zela jakitea egoera deserosoetan jokatzeko modu ezberdinak egon daitezkeela horiek bereiztea eta modu asertiboa balioestea, ikasleekin saioaren balorazio txiki bat egingo da:

  • Zer ikasi duzu?

  • Zer hobetu behar dugu?

  • Neska edo mutila izateak eragina du emozioetatik eratortzen diren portaeretan? Zergatik?

Irakasleak jasoko du ikasleek esaten dutena eta hurrengo saioan gogoraraziko die.

DENBORA

Saio bat

 

BALIABIDEAK

 

Din A3 orriak

IMANOL ETA XABIER.DOCX

EMOZIOAK.DOCX

EMOZIONATZEN GARENEAN

2. Egoera zailetan

Jarreretan, pentsamenduek, sentimenduek eta ekintzek lotura zuzena dute haien artean. Emozioek eta sentimenduek eragin zuzena dute jokabideetan. Eguneroko harremanetan, beste batzuen jokabideek ondo edo gaizki sentiarazi ahal gaituzte. Gaizki sentiarazten gaituzten horien aurrean, jokabide ezberdinak izan ditzakegu: pasiboa, erasokorra edo asertiboa. Komenigarria da horiek bereiztea eta bakoitzak izan ditzakeen ondorioak ezagutzea, sor daitezkeen gatazkak ulertzeko.

 

HELBURUA

  • Egoera deserosoetan jokatzeko modu ezberdinak egon daitezkeela jakitea eta modu horiek bereiztea.

  • Komunikatzeko modu asertiboa balioestea.

GARAPENA

Jarduera hau egin baino lehen, komeni da  ariketa egitea, gelan giro lasaia egon dadin eta ikasleek horrelako ariketak egiteko ohitura har dezaten.
 
Bakarka,“Egoera zailak” eranskinean dagoen ariketa egingo dute.

 

Ondoren, irakasleak orri guztiak jaso, nahastu, eta berriro ikasleen artean banatuko ditu. Ikasle bakoitzak eman zaion orria irakurriko du eta bertatik hartuko ditu bere ustez asertiboak diren erantzunak. Ariketa hau egiteko, lagungarria izan daitekeen “Asertibitatea” eranskina banatuko zaie.
 

Pertsonek hiru motatako jokabideak izaten dituzte lehen deskribatutako (gaizki sentiarazten gaituzten) egoeren aurrean edota eguneroko bizitzako bestelako egoeretan. Irakasleak jokabide moten eta premisen arteko lotura azalduko die arbelean.

 

Talde handian, biribilean jarrita, ikasle bakoitzak berak aukeratutakoak irakurriko ditu eta besteen aurrean azalduko du zergatik diren asertiboak.

Bukatzeko, eta talde handian, kontuan izanik helburua zela egoera deserosoetan jokatzeko modu ezberdinak egon daitezkeela jakitea, haiek bereiztea eta modu asertiboa balioestea, ikasleekin saioaren balorazio txiki bat egingo da:

  • Zer ikasi duzu?

  • Zailtasunak izan dituzu?

  • Zer hobeto behar dugu?

Irakasleak jasoko du ikasleek esaten dutena eta hurrengo saioan gogoraraziko die.

DENBORA

Saio bat

BALIABIDEAK

 

Arbela

ASERTIBITATEA.DOCX

EGOERA ZAILAK.DOCX

EGOERA ZAILAK

3. Esaldi biribilak, esaldi hutsak

Jarreretan, pentsamenduek, sentimenduek eta ekintzek lotura zuzena dute haien artean. Pentsamenduek eragin zuzena dute jokabideetan.

Eguneroko harremanetan sortzen diren egoeren aurrean, batzuetan ditugun pentsamenduak aurreiritziak besterik ez dira, eta hartuko ditugun erabakietan eta gure jarreretan eragin zuzena izan dezaketenez, komenigarria da horiek ezagutzea eta aztertzea, baztertu ditzagun.

 

Jarduera hau egin baino lehen, komeni da  ariketa egitea, gelan giro lasaia egon dadin eta ikasleek horrelako ariketak egiteko ohitura har dezaten.

HELBURUA

  • Norbera jabetzea dituen aurreiritziez, eta ekartzen dituzten ondorioak ikustea.

GARAPENA

Binaka jarrita, kide batek “Esaldia bukatu 1 eranskina izango du eta besteak “Esaldia bukatu 2 eta elkarri elkarrizketa egingo diote bakoitzak bere eranskina erabiliz.

Ondoren, talde handian, irakasleak azalduko du zer diren aurreiritziak eta adibideak jarriko ditu arbelean. Adibideak izango dira ikasleen errealitatearekin lotutakoak. Komeni da mota ezberdinetako aurreiritziak jartzea: sexistak, arrazistak, xenofoboak, homofoboak…

Talde handian, Snack Attack bideoa ikusiko dute. Baina bideoa ikusi baino lehen, “Amona eta gaztea” eranskina pasatuko zaio ikasle bakoitzari, bideoa ikusi ondoren erantzun behar dituzten galderak ezagut ditzaten, eta bideoa ikusten duten bitartean beren pentsamenduetan eta emozioetan arreta jar dezaten.

Bakarka, “Amona eta gaztea” eranskina beteko dute.

Ondoren, talde txikitan, egin dutena partekatuko dute. Ikasle batek galderak irakurri eta besteek, txandaka, jarritako erantzuna irakurriko dute. Ez da eztabaidatzeko unea izango, elkarri entzutekoa baizik. Seigarren galderaren erantzunak taldekide batek idatziko ditu paper batean.

Ondoren, talde handian, talde txiki bakoitzeko kide batek irakurriko du seigarren galderan komentatutakoa, hau da, Zer motatako aurreiritziak islatu dira bideoan? galderan.

Ondoren, bakarka, saio hasieran elkarrizketan jasotakoa aztertuko dute, eta bertan aurreiritziak islatzen dituzten esaldi biribilak azpimarratuko. Azpimarratutakoa talde handian partekatzeko eskatuko die irakasleak ikasleei.

Talde handian, kontuan izanik helburua zela norberak dituen aurreiritziez jabetzea eta ekartzen dituzten ondorioak ikustea, ikasleekin saioaren balorazio txiki bat egingo da:

  • Zer ikasi duzu?

  • Zer hobeto behar dugu?

Irakasleak jasoko du ikasleek esaten dutena eta hurrengo saioan gogoraraziko die.

DENBORA

Saio bat

BALIABIDEAK

 

Snack Attack bideoa: https://www.youtube.com/watch?v=38y_1EWIE9I

AMONA ETA GAZTEA.DOCX

ESALDIA BUKATU 1.DOCX

ESALDIA BUKATU 2.DOCX

ESALDI BIRIBILAK-ESALDI HUTSAK

4. 3,57 gradu (Z)

Jarduera hau egin baino lehen, komeni da  ariketa egitea, gelan giro lasaia egon dadin eta ikasleek horrelako ariketak egiteko ohitura har dezaten.

 

Helburuak:

  • Ea jabetzen garen gure bizitza pribatuak zenbateko interesa duen besteentzat.
  • Ea konturatzen garen nor irits daitekeen guk partekatzen dugun informaziora.
  • Ikas dezagun neurri batzuk hartzen, Interneten partekatutako informazioa babesteko.

 

Denbora: 15 min

 

Nola egin:

Bideo hau proiektatu: “3,57 grados de separación (noticia)”.

Taldean gogoeta egin: benetan egon al gaitezke konektaturik munduko edozeinekin? Sare sozialek erabiltzea positiboa da, edo baditu arrisku batzuk?

 

Helburua da denok jabetzea interneteko edukiak zenbateraino izan daitezkeen biralak. Guk sarean edozer esan edo egin dezakegu, eta ikaragarri erraza da espero ez dugun jende askorengana iristea, onerako izan edo txarrerako.

Ezinezkoa iruditzen bazaigu munduko beste edozeinekin konektatuta egotea, egin dezagun esperimentu bat. Goazen munduko beste muturrera, har dezagun hango herrialde bat, eta, orain, imajina al dezakegu nola konekta gaitezkeen hango norbaitekin? Ezagutzen al dugu inor (etxekoren bat, lagunen bat) Asiako hego-ekialdera edo antzeko beste herrialde batera bidaiatu duena? Ezagutzen al dugu Ekialdeko jatorria duen norbait?

Bada teoria bat esaten duena batez beste 6 laguneko katea behar dela edonor beste edozeinekin konektatzeko. Baina Facebookek egin berri du ikerketa horixe, eta, han agertu denez, sare sozial horretan, gutako bakoitzak tartean beste 3,57 lagun behar ditu beste edonorengana iristeko. Alegia, nire lagunen lagunen lagunen artean, edonor egon daiteke.

Sare sozialak oso tresna erabilgarriak dira jendea kontaktuan jartzeko, eta izugarrizko abantailak dakartzate zaletasun eta interes bereko jendea lotzeko, baina ez baldin badakigu norekin gauden, horrek beti dakar arriskua, batez ere adingabeentzat (engainuak, xantaiak, etab.); ez dezagun ahaztu.

 

I. eranskina: Bideo hau: “3,57 grados de separación”

 

3,57 GRADU